Toaleta ziemna Moule’a

Toaleta ziemna została wynaleziona i opatentowana w 1860 r. w Wielkiej Brytanii przez duchownego anglikańskiego, wielebnego Henry'ego Moule'a. Później opracowano kilka kolejnych modeli. System przyjął się w szpitalach, koszarach wojskowych i instytucjach edukacyjnych. Toaleta ziemna to XIX-wieczna wersja tego, co dziś nazwalibyśmy toaletą suchą lub kompostującą. Ziemia lub popiół są przechowywane w metalowym pojemniku pod drewnianą pokrywą z tyłu siedziska. Po załatwieniu potrzeby uruchamia się „spłuczkę” za pomocą dźwigni, a ziemia spada na odchody w wiadrze umieszczonym pod siedzeniem. Wiadro nie jest oryginalną częścią tego modelu toalety ziemnej.

Wraz z gwałtownym wzrostem liczby ludności i ekspansją miejską, która nastąpiła w następstwie rewolucji przemysłowej, ilość ludzkich odchodów naturalnie wzrosła i zaczęła stanowić problem ze względów sanitarnych. Wynaleziona w Anglii i stopniowo przyjmująca się w kilku europejskich miastach toaleta spłukiwana, związana z rozpowszechnianiem bieżącej wody, jeszcze bardziej pogłębiła te problemy. Spłukując, wlewano duże ilości wody do istniejących szamb, które przelewały się na ulice i do rzek, powodując ogromne problemy. Zanieczyszczona woda była również głównym nośnikiem bakterii cholery, której epidemie wybuchały w Europie przez cały XIX w. Rozwiązaniem był rozwój nowoczesnych systemów kanalizacyjnych. Do niedawna jednak system „tout-à-l'égout” (wszystko do ścieków) oznaczał, że odchody trafiały do rzek.

Eksponat zakupiono specjalnie na wystawę „Jednorazówki” i włączono do stałej kolekcji Domu Historii Europejskiej.

Henry Moule, zaniepokojony wybuchami epidemii cholery w swoim rodzinnym hrabstwie Dorset, zaczął interesować się zagadnieniami sanitarnymi. Wynalazł toaletę ziemną jako alternatywę dla coraz popularniejszej muszli klozetowej ze spłuczką. Zastępując wodę ziemią, można jednocześnie oszczędzać wodę, która jest cennym zasobem, unikać zanieczyszczenia rzek, a także zachować bardzo cenne składniki odżywcze, które można wykorzystać jako nawozy rolnicze. Wielebny w promocji swojego wynalazku odnosił się do Biblii – twierdził, że „w Bożej opatrzności nie ma marnotrawstwa”. Takie myślenie jest znamienne dla XIX-wiecznych prób wykorzystania każdego odpadu jako możliwego zasobu.