Rękawiczka – powrót do domu!

„Znalazłem tę etnograficzną rękawiczkę, która została zrobiona na drutach na pięknej wyspie Muhu położonej na wschodnim wybrzeżu Morza Bałtyckiego, w sklepie z używanymi rzeczami przy ulicy Veski w Tartu. Zapytałem, skąd pochodzą ich towary, a oni odpowiedzieli, że z Niemiec. Kupiłem rękawiczkę za 5 koron estońskich i podarowałem ją muzeum. Zastanawiałem się, jak ta rękawiczka znalazła się w Niemczech. W Niemczech istniały duże obozy dla uchodźców z Estonii – czy Estończyk, który trafił do obozu przesiedleńczego w Niemczech, zabrał ze sobą ciepłe rękawiczki? A może był to jakiś żołnierz, który brał udział w bitwie na Muhu i otrzymał je do ogrzania rąk? W każdym razie, miałem różne myśli o tym, jak ta rękawiczka skończyła jako odpad i wróciła do Estonii jako pomoc humanitarna. Wystawiłem tę piękną rękawiczkę etnograficzną w 2009 roku jako część wystawy Muzeum Narodowego z okazji jego 100-lecia, jako przykład tego, w jaki sposób przedmioty trafiają do muzeum.”

Reet Piiri, etnolog / Estońskie Muzeum Narodowe / 2022

Estonia, Niemcy, obozy przesiedleńcze po II wojnie światowej, nowa sieć detaliczna w latach 1990 i UE.

Kolekcja tradycyjnych estońskich wzorzystych rękawiczek należących do Estońskiego Muzeum Narodowego jest wyjątkowo bogata – w sumie 4116 sztuk – w tym rękawiczki z pięknymi estońskimi wzorami i intrygującymi historiami, które trafiły do kolekcji dzięki estońskiej diasporze. Tradycyjne wzorzyste rękawiczki są dobrym materiałem wystawienniczym: techniki (robienie na drutach), etnograficzne różnice między estońskimi parafiami, nauczanie kolorów (użycie wełny), wzór jako system semiotyczny – wszystkie te elementy dostarczają wielu wskazówek na temat znaczenia strojów ludowych i sposobu ich noszenia, które muzeum może wykorzystać w swoich programach edukacyjnych.

System pomocy humanitarnej w Europie; ogromne ilości odzieży przywiezionej do krajów bałtyckich, które odzyskały niepodległość, min. do Estonii; w Niemczech mogły zostać pozostawione przy kontenerach na odpady lub w kontenerach na odzież; mogły przebyć drogę od domu Europejczyka, który się przeprowadzał lub prowadził remont do domu Estończyka zamiast na wysypisko śmieci.